Ile jest w Krakowie dachów zielonych – Inwentaryzacja dachów zielonych na obszarze Krakowa
W ślad za rosnącym zainteresowaniem dachami zielonymi, również w Krakowie wiele ostatnio powstających budynków zostało pokrytych roślinnością. Większość z tych dachów to tzw. dachy ekstensywne, które są łatwiejsze do skonstruowania i znacznie tańsze w eksploatacji. Instaluje się na nich cienką warstwę substratu glebowego i sadzi rośliny sucholubne (rozchodniki). Rośliny te szybko się ukorzeniają i nie wymagają stałej opieki.
Do identyfikacji dachów zielonych na obszarze Krakowa wykorzystano ortofotomapę lotniczą dostępną poprzez usługę przeglądania (WMS) w serwisie geoportal.gov.pl.
Wynik przeprowadzonej inwentaryzacji dachów zielonych w Krakowie odpowiada stanowi z sierpnia 2013 roku, ponieważ w tym okresie wykonywane były zobrazowania lotnicze dostępne w serwisie geoportal.gov.pl w formie ortofotomapy, która została wykorzystana do wizualnej identyfikacji elementów zabudowy pokrytej roślinnością.
Inwentaryzacje przeprowadzono na podstawie identyfikacji wizualnej dzieląc uprzednio cały obszar Krakowa na regularną sieć kwadratów o boku 0,01 stopnia w układzie współrzędnych geograficznych. Wydzielenie kwadratowych stref inwentaryzacyjnych miało na celu usprawnienie procedury identyfikacji dachów zielonych.
Dodatkowo podczas inwentaryzacji dachów zielonych została wykorzystana wektorowa warstwa zabudowy Open Street Map (OSM) pozyskana z Open Geospatial Consortium.
Inwentaryzację dachów zielonych prowadzono kolejno w obrębie każdej strefy odznaczając jednocześnie te, które już zostały przeglądnięte, aby nie były ponownie sprawdzane. Każdy zdiagnozowany dach został następnie zwektoryzowany i przypisano mu atrybuty związane z nazwą i funkcją budynku. Przyjęta metoda, bazująca na obrazach lotniczych dobrze sprawdza się przy identyfikacji dachów zielonych zainstalowanych na kondygnacji pierwszej (np. dach garażu) i wyższych (np. dach biurowca). Znacznie trudniej zidentyfikować na obrazie lotniczym dach zielony na poziomie gruntu (np. parking podziemny pokrytych zielenią). Z tego względu z całą pewnością nie zidentyfikowano wszystkich tego typu instalacji. Wykorzystanie narzędzi GIS umożliwiło następnie obliczenie powierzchni zidentyfikowanych dachów zielonych bez konieczności prowadzenia pomiarów w terenie.
Ile jest w Krakowie dachów zielonych – stan na sierpień 2013
W wyniku przeprowadzonej procedury inwentaryzacyjnej wyodrębniono łącznie 107 dachów zielonych zainstalowanych na dachach obiektów o różnych funkcjach (od zabudowy mieszkaniowej, przez biurową, usługową, na obiektach użyteczności publicznej kończąc), co składa się łącznie na powierzchnię z dachami zielonymi nieco ponad 56 000 m2.
Zinwentaryzowane obiekty zestawiono w formie geobazy danych – warstwa wektorowa punktów (shape file) wraz z tabelą atrybutową. Każdy obiekt w utworzonej geobazie reprezentuje jeden dach zielony i posiada informację o jego lokalizacji (długość i szerokość geograficzna), a także atrybuty:
-
Dominująca funkcja budynku (5 kategorii):
1a – mieszkaniowa, jednorodzinna
1b – mieszkaniowa, wielorodzinna
2 – biurowa
3 – publicznej (np. uczelnia, szpital, muzeum, boisko)
4 – usługowa (np. hotel, drukarnia, galeria handlowa)
-
Nazwa obiektu, właściciela lub najemcy (nie dotyczy domów prywatnych);
-
Uwagi (dodatkowe informacje o obiekcie, strona internetowa firmy itp.)
-
Powierzchnia (m2) obliczona na podstawie warstwy wektorowej poligonów odpowiadających tylko powierzchni zielonej każdego zinwentaryzowanego dachu).
Analogicznie do warstwy obiektów o temperaturze powyżej 50C, utworzono również warstwę zidentyfikowanych dachów zielonych w formacie KML umożliwiającą wyświetlenie obiektów w programie Google Earth.
Lokalizacje zidentyfikowanych dachów zielonych w Krakowie zestawiono w Tabeli 6.
Najwięcej dachów zielonych to dachy na nowych inwestycjach deweloperskich. W sumie aż 78 na 107 zidentyfikowanych obiektów pokrytych zielonym dachem to budynki mieszkaniowe wielorodzinne (apartamentowce).
Poza tym zidentyfikowano zieleń na dachach: 8. domów jednorodzinnych, 8. budynków usługowych 7. biurowców i 6. jednostek użyteczności publicznej.
Wyraźnie zaznacza się brak instalacji we wschodniej części Krakowa (Dzielnica Nowa Huta).
Tab. 6.Wykaz zidentyfikowanych dachów zielonych o powierzchni > 500 m2z uwzględnieniem dominującej funkcji budynków, stan na sierpień 2013r.
ID |
NAZWA OBIEKTU |
FUNKCJA BUDYNKU |
POWIERZCHNIA (m2) |
1 |
Plac na Groblach (dach parkingu podziemnego) |
publiczna |
6870.02 |
2 |
Diamante Plaza |
biurowa |
2408.82 |
3 |
Park Inn hotel |
usługowa |
1852.11 |
4 |
Budynek mieszkalny |
mieszkaniowa, wielorodzinna |
1265.65 |
5 |
Mieszkania ul. Plitza |
1205.73 |
|
6 |
Galeria Krakowska |
usługowa |
1203.82 |
7 |
Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy im. św. Ludwika |
publiczna |
1170.18 |
8 |
Słoneczna MAcedonia (Nokturn) |
mieszkaniowa, wielorodzinna |
1155.94 |
9 |
Angel City (Hamilton May) |
1105.20 |
|
10 |
Łepkowskiego 7 (Edmund Les) |
1080.84 |
|
11 |
Przemysłowa mieszkania |
1061.87 |
|
12 |
Kärcher Sp. z o.o. |
biurowa |
1033.64 |
13 |
Budynek mieszkalny |
mieszkaniowa, wielorodzinna |
1016.63 |
14 |
Pod Magnoliami (Mak Dom) |
983.88 |
|
15 |
Hotel Galaxy |
usługowa |
976.92 |
16 |
Sento Park (Milkowskiego, Confisio) |
mieszkaniowa, wielorodzinna |
933.14 |
17 |
Mieszkania ul. Plitza |
920.69 |
|
18 |
Garden Residance |
864.07 |
|
19 |
Angel City (Hamilton May) |
852.85 |
|
20 |
Łepkowskiego 7 |
848.14 |
|
21 |
Turonia mieszkania |
847.04 |
|
22 |
Felińskiego (Budrem) |
780.45 |
|
23 |
Halszki 28 etap I (Wawel Service) |
764.76 |
|
24 |
Pod Magnoliami (Mak Dom) |
759.38 |
|
25 |
Budynek mieszkalny |
756.89 |
|
26 |
Felińskiego (Budrem) |
756.48 |
|
27 |
Szpital Reumatologiczny |
publiczna |
705.34 |
28 |
Angel City (Hamilton May) |
mieszkaniowa, wielorodzinna |
689.01 |
29 |
Kamienice Herbowe Poznanska 6-8, |
670.88 |
|
30 |
Angel City (Hamilton May) |
664.80 |
|
31 |
Villa Galicja (UBM Zielone Tarasy) |
663.08 |
|
32 |
Przemysłowa mieszkania |
662.47 |
|
33 |
Angel City Aparthotel |
usługowa |
656.78 |
34 |
Kamienice Herbow Poznańska |
mieszkaniowa wielorodzinna |
654.92 |
35 |
Tarasy Twardowskiego (DoktorQbud) |
642.62 |
|
36 |
Biprostal |
biurowa |
638.67 |
37 |
Mieskzania ul. Plitza |
mieszkaniowa wielorodzinna |
616.62 |
38 |
Dobrego Pasterza (BUDREM) |
590.03 |
|
39 |
Kamienice Herbowe Poznańska 6-8 |
587.29 |
|
40 |
Halszki 28 etap I (Wawel Service) |
578.89 |
|
41 |
Budynek mieszkalny |
519.15 |
Największym powierzchniowo zidentyfikowanym dachem zielonym jest dach parkingu pod Placem na Groblach, na którym znajdują się boiska sportowe z nawierzchnią trawiastą jak również zadrzewienia. Jego powierzchnia po zarysie kształtu zwektoryzowanego ze zdjęcia lotniczego wynosi 6870 m2.
Natomiast największą jednorodną powierzchnię dachu zielonego pokrywającego budynek zlokalizowano na biurowcu DiamantePlaza, który mieści się przy ul. Jana Dekerta 24 na Zabłociu. Jego powierzchnia zielona obliczona tą sama metodą wynosi ok. 2409 m2.
Jakub P. Walawender (1, 2)
1 Wydział Teledetekcji Satelitarnej, Centrum Hydrologiczno-Meteorologicznej Służby Pomiarowo-Obserwacyjnej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB), Kraków
2 Zakład Klimatologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Artykuł powstał we współpracy z Piotrem Wolańskim APK Dachy Zielone, przy wsparciu środków UE, w ramach udziału w projekcie pt.: „Wiedza, praktyka, doświadczenie – klucz do sukcesu w biznesie” realizowanym przez Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. i współfinansowanym przez Europejski Fundusz Społeczny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki, Działanie 8.2. Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.1 Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw.
W powyższej tabeli podano tylko dachy zielone o powierzchni powyżej 500 m2 – stan na 08.2013.