Co to jest recykling i dlaczego jest ważny?

W dobie lawinowo rosnącej ilości odpadów i coraz bardziej ograniczonych zasobów naturalnych, recykling stał się hasłem odmienianym przez wszystkie przypadki. Czym jest i jak działa?

Wraz z globalną populacją rośnie konsumpcja. W związku z tym przybywa opakowań, które po szybkim zużyciu zmieniają się w góry odpadów, chyba, że trafią do recyklingu.

Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego przetwarzanie odpadów jest formą ochrony środowiska oraz jak może przyczynić się do rozwoju gospodarczego.

Co to jest recykling odpadów?

Recykling to proces, który polega na ponownym wykorzystaniu odpadów w celu wytworzenia nowych materiałów i produktów. Jego efektywność zależy od jakości selektywnej zbiórki oraz posortowania na konkretne surowce, które następnie się przetwarza i sprzedaje do ponownego wykorzystania w produkcji. Dzięki temu ogranicza się zużycie zasobów naturalnych i zmniejsza ilości śmieci, dlatego też recykling wpisuje się w działania z zakresu ochrony środowiska.

Na czym polega proces recyklingu?

Aby odpady nadawały się do ponownego wykorzystania, należy o nie odpowiednio zadbać. W przypadku gospodarstw domowych, wystarczy je wyrzuć do pojemnika we właściwym kolorze. W Polsce zbieranych jest pięć frakcji: papier (niebieski pojemnik), szkło (zielony pojemnik), bio (brązowy pojemnik), metale i tworzywa sztuczne (żółty pojemnik), zmieszane (czarny pojemnik). Niektóre gminy zbierają również szkło w podziale na bezbarwne (biały pojemnik), kolorowe (zielony pojemnik). Czasem zbierane selektywnie są też odpady zielone.

Odpowiednio posegregowane frakcje trafiają standardowo do sortowni, gdzie są czyszczone i bardziej szczegółowo rozdzielane np. na konkretne rodzaje plastiku. Tak przygotowane surowce wtórne wyruszają w dalszą podróż do zakładów recyklingu np. w postaci sprasowanych bel PET. Na miejscu, plastikowe materiały przygotowuje się do przetworzenia na płatki lub granulki, nazywane regranulatem, które mogą posłużyć np. do stworzenia nowej butelki PET.

W przypadku innych materiałów rezultat jest podobny. Z odpadów papierowych można uzyskać tekturę, papier gazetowy albo do drukarek. Szkło i metal mogą być wielokrotnie przetapiane i formowane na nowo, tworząc nowe butelki, puszki lub elementy konstrukcyjne. Odpady biodegradowalne są kompostowane i pozyskuje się z nich m.in. nawóz – kompost.

Posłuchaj podcastu Zasypani z własnej woli – czy plastik to całe zło tego świata.

Dlaczego recykling jest ważny?

Proces recyklingu odgrywa jedną z kluczowych ról w zrównoważonym gospodarowaniu zasobami i ochronie środowiska. Przetwarzanie odpadów na nowe produkty redukuje potrzebę eksploatacji zasobów naturalnych. Co istotne, recykling ma również wymierny wpływ na gospodarkę. Dzięki niemu powstają nowe przedsiębiorstwa, które tworzą miejsca pracy. Jako perspektywiczna branża, stawiająca na efektywność gospodarowania odpadami, wytwarza nowe technologie wsparcia m.in. sortowania, zbiórki, przetwarzania. Najważniejsze jednak jest to, że recykling jest obecnie jednym z najlepszych sposób przeciwdziałania zaśmieceniu.

Dowiedz się więcej – przeczytaj: Recykling i segregacja odpadów – czy to ma sens?

Rodzaje recyklingu

Istnieje kilka różnych metod przetwarzania odpadów, które są zastosowane do różnych typów materiałów.

Recykling mechaniczny (recykling materiałowy)

To najbardziej powszechny sposób przetwarzania materiałów. Materiały termoplastyczne (różne formy tworzyw sztucznych), metal, papier i szkło są sortowane, czyszczone, a następnie rozdrabniane i poddawane obróbce mechanicznej.

Recykling surowcowy ( recykling chemiczny)

Polega na przekształcaniu odpadów w nowe surowce z wykorzystaniem procesów i reakcji chemicznych m.in. depolimeryzacji. Recykling surowcowy jest droższy i bardziej energochłonny niż recykling mechaniczny, jednak pozwala uzyskać materiał tej samej jakości, co pierwotny.

Recykling organiczny

Polega na przetwarzaniu odpadów organicznych, takich jak resztki jedzenia i odpady ogrodowe, w kompost lub biogaz. Kompostowanie jest naturalnym procesem, który polega na rozłożeniu materiału organicznego przez mikroorganizmy, co prowadzi do powstania kompostu, bogatego w składniki odżywcze. Do metod recyklingu organicznego zalicza się też fermentacja metanowa. Jest to proces, w którym odpady organiczne są rozkładane w warunkach beztlenowych. Powstający w ten sposób biogaz jest wykorzystany jako źródło energii. Osady pofermentacyjne mogą być wykorzystane jako nawóz.

Odzysk energetyczny

Niektórzy piszą o recyklingu energetycznym, ale w rzeczywistości chodzi o inny proces – odzysk. W jego wyniku odpady stają się paliwem do wytworzenia energii. Poza energią nie powstaje w tym procesie nowy surowiec, który można ponownie wykorzystać, dlatego ten sposób postępowania z odpadami nie jest elementem gospodarki o obiegu zamkniętym. Surowiec jest spalony – wypada z obiegu.

Materiały do recyklingu – co można przetworzyć?

Odpady przemysłowe i konsumenckie często mogą być przetworzone na nowe surowce. Papier, tworzywa sztuczne, metal, szkło – każdy z tych materiałów wymaga innych metod recyklingu.

Dowiedz się, jak poprawnie segregować śmieci

Recykling papieru

Proces recyklingu papieru obejmuje rozdrabnianie na małe kawałki, zgniatanie, rozwłóknianie, a następnie mieszanie z wodą i specjalnymi preparatami do stworzenia masy celulozowej zwanej pulpą. Po odbarwieniu i usunięciu farby drukarskiej i klejów, czysta masa jest suszona, wygładzana i formowana w duże rolki. W tej postaci może rozpocząć drogę do ponownego wykorzystania.

Papier zostanie przetworzony pod warunkiem, że trafił czysty i suchy do papierni. Warto pamiętać, że nie wszystkie rodzaje papieru nadają się do recyklingu. Na przykład, papier pokryty woskiem lub plastikiem, zabrudzony tłuszczem lub resztkami żywności jest wykluczony z tego procesu.

Papieru nie da się recyklingować w nieskończoność. Każdy kolejny cykl niszczy włókna celulozowe. Stają się one coraz krótsze i słabsze po każdej turze recyklingu. Papier można przetwarzać około 5-7 razy zanim włókna będą zbyt krótkie.

Posłuchaj podcastu: Co utrudnia recykling papieru?

Recykling plastiku i tworzyw sztucznych

Recykling tworzyw sztucznych jest kluczowym elementem strategii zarządzania odpadami, biorąc pod uwagę ich powszechne użycie we współczesnym świecie. Nie wszystkie rodzaje plastiku nadają się do recyklingu, a sam proces jest skomplikowany i wymaga precyzyjnego sortowania i przetwarzania. W związku z tym, choć recykling plastiku jest niezbędny, równie ważne jest ograniczenie zużycia jednorazowych plastików i zwiększenie użycia alternatywnych, bardziej zrównoważonych materiałów.

Istnieje wiele różnych rodzajów tworzyw sztucznych stosowanych w opakowaniach (oznaczone od 1 do 7 w trójkącie ze strzałkami). Każdy z nich wymaga innego procesu recyklingu. Proces recyklingu plastiku obejmuje sortowanie, mycie, rozdrabnianie na małe kawałki, topienie i przetwarzanie na granulaty, które mogą być wykorzystane do produkcji nowych produktów.

Tak jak w przypadku papieru, plastiku także nie można recyklingować w nieskończoność.

Recykling metalu

Recykling metalu jest jednym z najstarszych i najbardziej efektywnych procesów recyklingu. Metale, takie jak stal, aluminium, miedź lub mosiądz, są w pełni przetwarzalne i mogą być wielokrotnie przetwarzane bez utraty swoich właściwości.

Proces recyklingu metalu zazwyczaj obejmuje etapy takie jak sortowanie, czyszczenie, rozdrabnianie na małe kawałki, a następnie topienie w wielkich piecach.

Recykling metalu jest niezwykle efektywnym sposobem na oszczędzanie zasobów i zmniejszanie emisji związanych z wydobyciem i produkcją.

Recykling szkła

Szkło jest materiałem, który idealnie nadaje się do recyklingu, ponieważ może być wielokrotnie przetworzone bez utraty jakości. Przetworzenie szkła wymaga znacznie niższej temperatury niż przetopienie surowca pierwotnego. W procesie recyklingu szkła ważne jest właściwe posortowanie kolorów tego surowca.

Przykłady recyklingu w życiu codziennym

Recykling w życiu codziennym stał się nieodłącznym elementem dbania o środowisko i zasoby naturalne.

Każdy z nas może zrobić krok w kierunku zrównoważonego rozwoju poprzez segregowanie swoich odpadów i wspieranie produktów wykonanych z materiałów pochodzących z recyklingu.

Segregowanie odpadów na takie frakcje jak bio, papier, plastik, szkło i metal umożliwia ich późniejsze przetworzenie. Dzięki temu zużyte opakowania, gazety, butelki i puszki nie lądują na składowiskach, lecz wracają do obiegu jako surowce wtórne. Przedmioty pochodzące z recyklingu stają się coraz powszechniejsze.

Trwają prace nad zmianami w przepisach, aby w przyszłości wszystkie opakowania musiały nadawać się do recyklingu i zawierać w sobie surowce wtórne.

Artykuł sponsorowany