Kraków: Radni chcą zazielenić dachy na inwestycjach miejskich

Komisja Innowacji, Metropolii i Rozwoju Gospodarczego zajęła się tematem dachów zielonych na inwestycjach miejskich.

Przewodniczący Komisji Maciej Michałowski przedstawił radnym propozycję przyjęcia inicjatywy uchwałodawczej w sprawie ustalenia kierunków działania Prezydenta Miasta Krakowa dotyczących zielonych dachów w nowych inwestycjach miejskich (druk 862).

W projekcie uchwały nie ma określonych narzędzi egzekwowania wykonania takich inwestycji. Celem uchwały jest wyznaczenie ogólnych kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa, aby w nowych inwestycjach miejskich oraz uzasadnionych sytuacjach remontowych – wszędzie tam, gdzie jest to możliwe technicznie, ekonomicznie i prawnie – przewidywać realizację zielonych dachów.

Rozwiązanie to ma zwiększać retencję wód opadowych, zapobiegać lokalnym podtopieniom, ograniczać zjawisko miejskiej wyspy ciepła, poprawiać mikroklimat i bioróżnorodność oraz podnosić jakość przestrzeni publicznych i zasobów miejskich. Projekt uchwały uzyskał pozytywną opinię Komisji.

„Zielone dachy mogą przyjmować formę układów ekstensywnych (niskonakładowych, o mniejszej grubości podłoża) lub intensywnych (z większą różnorodnością roślin, możliwością użytkowania). Każdorazowo konieczna jest ocena nośności konstrukcji, odporności ogniowej, bezpieczeństwa ewakuacji oraz zapewnienie właściwego odwodnienia, przeglądów i pielęgnacji. Projektowane rozwiązania muszą odpowiadać normom i wytycznym branżowym oraz przepisom powszechnie obowiązującym (w tym ochrony przeciwpożarowej i ochrony zabytków)” – zapisano w projekcie uchwały
ws. ustalenie kierunków działania prezydenta Krakowa dotyczących zielonych dachów w nowych inwestycjach miejskich, przygotowanym przez Komisję Innowacji, Metropolii i Rozwoju Gospodarczego.

Tekst projektu uchwały:

UCHWAŁA NR
RADY MIASTA KRAKOWA
z dnia …
w sprawie ustalenia kierunków działania Prezydenta Miasta Krakowa dotyczących zielonych dachów w nowych inwestycjach miejskich.
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2025 r. poz. 1153) Rada Miasta Krakowa uchwala, co następuje.

§ 1. Ustala się kierunki działania Prezydenta Miasta Krakowa, polegające na podjęciu wszelkich możliwych i prawnie dopuszczalnych działań zmierzających do tego, aby w ramach nowych inwestycji miejskich jak również uzasadnionych sytuacjach remontowych realizowanych przez Gminę Miejską Kraków – w miarę możliwości technicznych, ekonomicznych i prawnych oraz z poszanowaniem wymogów ochrony zabytków i ładu przestrzennego przewidywano realizację zielonych dachów.

§ 2. W przypadku zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości natury interpretacyjnej zapisy zawarte w niniejszej uchwale należy rozumieć wyłącznie oraz jedynie jako wytyczną, zalecenie, sugestię, cel, priorytet czy też wskazówkę o charakterze ogólnym, skierowane przez Radę Miasta Krakowa do Prezydenta Miasta Krakowa, co niezależnie od innych form interpretacji stanowi wykładnię autentyczną, posiadającą formalną moc wiążącą co do norm przez siebie uchwalonych, dokonaną przez Radę Miasta Krakowa jako organ stanowiący Gminy Miejskiej Kraków.

§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Krakowa.

§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Uzasadnienie

Celem uchwały jest wyznaczenie ogólnych kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa, aby w nowych inwestycjach miejskich oraz uzasadnionych sytuacjach remontowych – wszędzie tam, gdzie jest to możliwe technicznie, ekonomicznie i prawnie – przewidywać realizację zielonych dachów. Rozwiązanie to ma zwiększać retencję wód opadowych, zapobiegać lokalnym podtopieniom, ograniczać zjawisko miejskiej wyspy ciepła, poprawiać mikroklimat i bioróżnorodność oraz podnosić jakość przestrzeni
publicznych i zasobów miejskich.

Promowanie rozwiązań zielonej infrastruktury wpisuje się w prace nad aktualizacją dokumentów strategicznych Miasta (w 2025 r. RMK podjęła uchwałę nr XXXlll/672/25 w sprawie przystąpienia do opracowania nowej Strategii Rozwoju Krakowa), jak również w polityki adaptacji do zmian klimatu i gospodarowania wodami opadowymi. Zielone dachy wspierają retencję i spowolnienie spływu deszczówki, poprawiają jakość powietrza i zwiększają powierzchnię biologicznie czynną na obiektach, których dachy dotychczas pełniły funkcję wyłącznie techniczną.

Korzyści wieloaspektowe:

(a) środowiskowe – retencja wód, ograniczenie przegrzewania miasta, zwiększenie bioróżnorodności;

(b) społeczne – potencjalna możliwość tworzenia przestrzeni rekreacyjnych (w przypadku dachów intensywnych), poprawa estetyki i komfortu użytkowania budynków;

(c) ekonomiczne – obniżenie kosztów klimatyzacji, wydłużenie trwałości hydroizolacji i pokrycia;

(d) zarządcze – możliwość wykorzystania dachów na potrzeby fotowoltaiki w układach hybrydowych (zielony dach PV), przy właściwym zaprojektowaniu.

Zielone dachy mogą przyjmować formę układów ekstensywnych (niskonakładowych, o mniejszej grubości podłoża) lub intensywnych (z większą różnorodnością roślin, możliwością użytkowania). Każdorazowo konieczna jest ocena nośności konstrukcji, odporności ogniowej, bezpieczeństwa ewakuacji oraz zapewnienie właściwego odwodnienia, przeglądów i pielęgnacji. Projektowane rozwiązania muszą odpowiadać normom i wytycznym branżowym oraz przepisom powszechnie obowiązującym (w tym
ochrony przeciwpożarowej i ochrony zabytków).

Realizację kierunków zapewnia w szczególności wprowadzenie wymagań do programów funkcjonalno-użytkowych oraz opisów przedmiotu zamówienia. Wykonawcy będą oceniani z uwzględnieniem kryteriów jakościowych odnoszących się do efektywności retencyjnej i jakości rozwiązań zielonego dachu. Dla przejrzystości proponuje się opracowanie i ogłoszenie miejskich rekomendacji/standardów projektowych
i eksploatacyjnych.

Koszty realizacji zależą od typu dachu, zakresu nasadzeń i koniecznych wzmocnień konstrukcyjnych. Wydatki mogą być kwalifikowane w ramach kosztów inwestycji. Potencjalnymi źródłami finansowania są środki własne miasta, fundusze zewnętrzne (np. programy środowiskowe, adaptacja do zmian klimatu), a także montaż finansowy w projektach spółek komunalnych.

Ryzyka obejmują m.in. ograniczenia konstrukcyjne, wzrost kosztów inwestycyjnych, wymagania utrzymaniowe oraz kolizje z ochroną zabytków. Ograniczanie ryzyk polega na rzetelnych analizach technicznych na etapie programowania inwestycji, doborze adekwatnych typów dachów (ekstensywny/intensywny), zapewnieniu planu pielęgnacji oraz – w razie potrzeby – uzgadnianiu rozwiązań z właściwymi służbami konserwatorskimi i PSP.

Źródła: krakow.pl, www.bip.krakow.pl