Ogłoszenie o naborze wniosków: Realizacja inwestycji w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach
Minister Klimatu, jako Operator Programu „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu” ogłasza nabór wniosków o dofinansowanie projektów na „Realizację inwestycji w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach” finansowanych ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 na kwotę 23 029 413 euro, tj. 99 392 643,57 zł.
Cel naboru
Celem głównym naboru , którego dotyczy dofinansowanie projektów w ramach obszaru programowego Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do ich skutków, jest zwiększenie odporności miast na negatywne zjawiska wynikające ze zmian klimatu oraz adaptacja do tych zmian poprzez realizację inwestycji w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach poniżej 90 tys. mieszkańców.
Realizacja projektów przyczyni się do wzmocnienia odporności miast na negatywne skutki zmian klimatu, podniesienia świadomości społecznej w zakresie zmian klimatu, a także do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na poziomie lokalnych społeczności.
Rodzaj projektów
Nabór ma na celu wsparcie wdrażania przez miasta i gminy przedsięwzięć związanych z przystosowywaniem do zmian klimatu oraz łagodzeniem zmian klimatu (działania adaptacyjne i mitygacyjne), wynikających z planów adaptacji do zmian klimatu. Wnioskodawcy mogą ubiegać się o środki finansowe na działania związane ze zwiększeniem odporności na zmiany klimatu oraz zmniejszeniem emisji m.in. z transportu i innych sektorów, w tym rewitalizację i rozwój terenów zieleni oraz lepsze zarządzanie zasobami wodnymi, np. poprzez retencję wody. Wniosek aplikacyjny powinien zawierać działania edukacyjne i uświadamiające jako zintegrowane części wniosku.
Projekty wybrane w ramach naboru przyczynią się do osiągnięcia 1 Rezultatu Programu: „Zwiększona zdolność lokalnych społeczności do ograniczania emisji i adaptacji do zmian klimatu” oraz Wyniku 1.1 „Wdrażanie działań z zakresu łagodzenia zmian klimatu i adaptacji ich skutków na poziomie miejskim”, dla których wskaźniki i wartości docelowe wymieniono w poniższej tabeli, zgodnie z załącznikiem I do Umowy w sprawie Programu, podpisanej w Warszawie w dniu 7.02.2020 r.
Obszar Programowy (PA) | Rezultat/Wynik | Oczekiwanie rezultaty Programu | Wskaźnik | Jednostka miary | Wartość bazowa | Wartość docelowa |
PA13 | Rezultat 1 | Zwiększona zdolność lokalnych społeczności do ograniczania emisji i adaptacji do zmian klimatu | Liczba mieszkańców, którzy korzystają z działań adaptacyjnych i mitygacyjnych |
Liczba | 0 | 250 000 |
Liczba wspieranych miejskich planów działań na rzecz adaptacji i łagodzenia zmian klimatu | Liczba | 0 | 10 | |||
Wynik 1.1 | Wdrażanie działań z zakresu łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do ich skutków na poziomie miejskim | Liczba zrealizowanych inwestycji z zakresu zielonej i niebieskiej infrastruktury | Liczba | 0 | 120 | |
Liczba przeszkolonych ekspertów | Liczba | 0 | 50 | |||
Liczba osób objętych kampaniami podnoszącymi świadomość | Liczba | 0 | 200 000 |
Tabela 1. Docelowe wskaźniki dla obszaru programowego Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do ich skutków
Warunkiem realizacji projektu będzie zgodność planu adaptacji z „Podręcznikiem adaptacji dla miast – wytycznymi do przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu”.
Dopuszcza się możliwość kwalifikowania działań wynikających z innych niż miejski plan adaptacji do zmian klimatu dokumentów strategicznych, zgodnych z celem ogłoszenia o naborze.
Projekty kwalifikujące się do dofinansowania muszą mieć kompleksowy charakter tzn. uwzględniać działania adaptacyjne, mitygacyjne i działania edukacyjno – informacyjne oraz wskazywać ich wzajemne powiązanie. Kompleksowość projektu zostanie zweryfikowana w procesie jego oceny.
Zakres przedmiotowy projektów polegać może na realizacji działań związanych z:
a) zwiększeniem powierzchni terenów zieleni w miastach (w tym również tzw. zielonej infrastruktury) wspomagających procesy napowietrzania miast oraz promujących zielone korytarze i zapobiegających fragmentacji miast, a także poprawiających funkcje ekosystemów i ich usług oraz zwiększających powierzchnie biologicznie czynne w miastach;
b) przechwytywaniem i zagospodarowaniem wód opadowych w miejscu ich powstania lub bliskiej okolicy tzw. zielono-niebieska infrastruktura, promująca sieć naturalnych i półnaturalnych rozwiązań zwiększających retencję, w tym małą retencję wodną oraz ograniczających lokalne podtopienia i zmniejszających ryzyko powodzi;
c) zmniejszeniem efektu miejskiej „wyspy ciepła” oraz poprawą mikroklimatu w mieście poprzez zwiększenie terenów zieleni wpływających na obniżenie temperatury oraz zmniejszenie zużycia energii w budynkach, np. poprzez wykorzystanie zebranej wody deszczowej do nawadniania zielonych dachów i ścian;
d) likwidacją zasklepień lub uszczelnień gruntu poprzez stosowanie powierzchni przepuszczalnych dla wody;
e) przeciwdziałaniem zagrożeniom wynikającym z powodzi, suszy, łagodzeniem skutków fal upałów i efektu miejskiej „wyspy ciepła” w miastach i/lub realizacją działań ograniczających zagrożenia w obszarach miejskich powstałych wskutek ekstremalnych zjawisk pogodowych;
f) zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych poprzez transformację w kierunku np. elektromobilności, rozwoju zrównoważonych środków transportu, zwiększenia roli miast w ograniczaniu marnotrawienia żywności.
Aktywnościom wskazanym powyżej muszą towarzyszyć działania edukacyjne i zwiększające świadomość, mające na celu zmianę zachowań na bardziej przyjazne dla klimatu. Przykładowe opisy działań z ww. zakresu znajdują się w Podręczniku Wnioskodawcy.
Podmioty kwalifikowalne
O dofinansowanie w ramach naboru wniosków mogą ubiegać się następujące podmioty:
a) jednostki samorządu terytorialnego o liczbie mieszkańców poniżej 90 tys. (oraz ich związki, działające w ich imieniu jednostki organizacyjne oraz podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych takich jednostek samorządu terytorialnego);
b) organizacje pozarządowe zgodnie z definicją zawartą w art. 1.6 n Regulacji w sprawie wdrażania Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) na lata 2014-2021.
Projekty partnerskie
Zgodnie z art. 7.2.2 Regulacji partnerem może być każdy podmiot publiczny lub prywatny, komercyjny lub niekomercyjny, jak również organizacje pozarządowe, ustanowione jako podmiot prawa w Państwach – Darczyńcach, Państwach – Beneficjentach lub w państwie spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), które ma wspólną granicę z Polską, lub każda organizacja międzynarodowa, jej organ lub agencje, aktywnie zaangażowane i przyczyniające się do wdrażania Programu.
Projekty złożone w partnerstwie z podmiotem z Państw-Darczyńców (Norwegia, Islandia, Liechtenstein) otrzymają dodatkowe punkty, zgodnie z kryteriami merytorycznymi.
W przypadku projektu złożonego w partnerstwie z podmiotem z Państw-Darczyńców wymagane jest na etapie składania wniosku o dofinansowanie złożenie listu intencyjnego, umowy partnerskiej lub innego potwierdzenia współpracy z Partnerem Projektu z Państw Darczyńców. Przed zawarciem Umowy w sprawie realizacji Projektu złożonego w partnerstwie z podmiotem z Państw-Darczyńców wymagane będzie przedstawienie podpisanej umowy partnerskiej w języku angielskim i jej tłumaczenia na język polski.
W celu wsparcia procesu nawiązywania partnerstw z partnerami pochodzącymi z Państw Darczyńców, Operator Programu zachęca do zapoznania się z informacjami zamieszczonymi stronie internetowej Funduszy EOG oraz w Podręczniku dot. zawierania partnerstw, który jest załącznikiem do niniejszego ogłoszenia.
Kwota środków przeznaczona na nabór
23 029 413 euro, tj. 99 392 643,57 zł
Poziom dofinansowania
Poziom dopuszczalnego wnioskowanego dofinansowania projektu wynosi do 85% kosztów kwalifikowalnych.
Minimalna kwota dofinansowania
500 000 euro tj. 2 157 950,00 zł
Maksymalna kwota dofinansowania
2 300 000 euro tj. 9 926 570,00 zł
Okres kwalifikowalności kosztów
Początek okresu kwalifikowalności kosztów w ramach projektów rozpoczyna się z dniem podjęcia decyzji o przyznaniu dofinansowania dla projektu przez Operatora Programu (Ministerstwo Klimatu).
Okres kwalifikowalności kosztów kończy się 30 kwietnia 2024 r.
Proces oceny i wyboru
Wnioskodawca wypełnia wniosek o dofinansowanie projektu, a następnie składa do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) w sposób opisany w punkcie 13 ogłoszenia o naborze.
Ocena projektów składa się z oceny formalnej (warunki formalne) oraz oceny merytorycznej I i II stopnia (kryteria merytoryczne).
Ocena formalna projektów polega na weryfikacji projektu pod kątem spełnienia bądź niespełnienia warunków formalnych (tzw. ocena zero-jedynkowa).
Ocena formalna trwa maksymalnie 4 tygodnie, licząc od daty złożenia wniosku, bez uwzględniania czasu niezbędnego na przeprowadzenie procedury odwoławczej.
Jeżeli chociaż jeden warunek formalny nie jest spełniony, wnioskodawca zostaje wezwany do poprawy, uzupełnienia lub do przedstawienia wyjaśnień. Warunek dot. wpływu wniosku w terminie wskazanym w ogłoszeniu nie podlega poprawie/uzupełnieniu, a jego niespełnienie powoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Wnioskodawcy, których wnioski zostaną ocenione negatywnie lub pozostawione bez rozpatrzenia na tym etapie, zostaną poinformowani na piśmie o przyczynach negatywnej oceny lub pozostawienia bez rozpatrzenia i otrzymają możliwość odwołania się od decyzji do Krajowego Punktu Kontaktowego (KPK) za pośrednictwem Operatora Programu.
Ocena merytoryczna jest dwustopniowa:
- ocena I stopnia: obejmuje zgodność z obowiązującymi zasadami przyznawania pomocy publicznej, zasadą równych szans i niedyskryminacji, ocenę sytuacji finansowej wnioskodawcy, ocenę kwalifikowalności projektu. Jest to ocena zero-jedynkowa. Wnioskodawcy, których wnioski zostaną odrzucone na tym etapie, zostaną poinformowani na piśmie o przyczynach odrzucenia. Od wyników oceny merytorycznej I stopnia wnioskodawcy nie przysługuje odwołanie.
- ocena II stopnia: obejmuje ocenę punktową projektu przez co najmniej dwóch zewnętrznych i bezstronnych ekspertów wyznaczonych przez NFOŚiGW, którzy zostaną wybrani w drodze procedury konkursowej. Eksperci oddzielnie oceniają projekt zgodnie z kryteriami merytorycznymi II stopnia opublikowanymi w ogłoszeniu o naborze. Wnioskodawcy, którzy nie zgadzają się z przyznaną punktacją mają możliwość odwołania do Operatora Programu.
Ocena merytoryczna (etap I i etap II) trwa maksymalnie 9 tygodni liczonych od dnia powiadomienia o pozytywnych wynikach oceny formalnej do momentu zatwierdzenia listy rankingowej przez Operatora Programu.
Podczas oceny merytorycznej, na każdym stopniu prowadzonej oceny, wnioskodawca może zostać jednorazowo i na piśmie poproszony o wyjaśnienia do złożonego wniosku.
NFOŚiGW sporządza projekt listy rankingowej projektów ocenionych pozytywnie biorąc pod uwagę wyniki ocen dostarczone przez ekspertów zewnętrznych. Wnioski zostaną uszeregowane w kolejności od najwyższej do najniższej liczby przyznanych punktów. Do celów uszeregowania projektów wykorzystuje się średnią ocen przyznanych przez ekspertów.
W przypadku rozbieżności w ocenie ekspertów zewnętrznych wynoszących więcej niż 30% wyższego wyniku, NFOŚiGW zleca niezależną ocenę wniosku trzeciemu ekspertowi zewnętrznemu. W takich przypadkach na potrzeby sporządzenia listy rankingowej projektów stosuje się średnią liczbę punktów z dwóch najbardziej zbliżonych wyników.
Wnioskodawcy, których wnioski zostaną odrzucone po ocenie merytorycznej II stopnia, zostaną poinformowani na piśmie o przyczynach odrzucenia i możliwości odwołania się od decyzji do Operatora Programu.
Projekt listy rankingowej jest przekazywany pod obrady Komitetu ds. Wyboru Projektów, który dokonuje jej przeglądu. W uzasadnionych przypadkach Komitet ds. Wyboru Projektów może modyfikować listę rankingową. Przewodniczący Komitetu ds. Wyboru Projektów przedkłada Operatorowi Programu listę rekomendowanych projektów, wraz z listą rezerwową i listą odrzuconych wniosków oraz przyczyną ich odrzucenia oraz uzasadnieniem ewentualnych modyfikacji listy.
Ostateczną decyzję w sprawie dofinansowania podejmuje Operator Programu.
System płatności
Każdy beneficjent może otrzymać płatności na rzecz projektu w formie:
- zaliczek
Wysokość pojedynczej zaliczki nie może przekroczyć 40% całkowitej kwoty dofinansowania projektu. Pierwsza zaliczka zostanie przekazana beneficjentowi w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku o zaliczkę. Kolejne zaliczki będą wypłacane pod warunkiem, że 70% wszystkich wcześniej wypłaconych zaliczek zostało rozliczone we wnioskach o płatność lub zwrócone jako niewykorzystana zaliczka. Szczegółowe obowiązki i ograniczenia związane z wykorzystywaniem i rozliczaniem zaliczek są wskazane w Podręczniku Wnioskodawcy.
- refundacji
Płatności na rzecz beneficjenta będą dokonywane na podstawie zaakceptowanych wniosków o płatność. Łączna kwota zaliczek i refundacji nie może przekroczyć 90% całkowitej kwoty dofinansowania.
- płatności końcowej
Płatność końcowa w wysokości 10% całkowitej kwoty dofinansowania projektu zostanie wypłacona po zaakceptowaniu raportu końcowego z projektu.
Koszty kwalifikowalne i koszty niekwalifikowalne, wkład rzeczowy, udokumentowanie kosztów
Koszty są kwalifikowalne na zasadach ogólnych, zgodnie z Rozdziałem 8 Regulacji w sprawie wdrażania Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 z następującymi wyjątkami:
Koszty bezpośrednie:
• Sprzęt:
Zakup używanego sprzętu jest niekwalifikowalny.
• Działania edukacyjne:
Zgodnie z art. 8.4 Regulacji oraz postanowieniami Umowy ws. Programu, koszty działań edukacyjnych w projektach nieinwestycyjnych zostaną opracowane na podstawie standardowych kosztów jednostkowych opartych na katalogu kosztów, który jest dostępny do pobrania poniżej.
Zasady dotyczące rozliczania kosztów określone zostaną przez Operatora Programu w Umowie w sprawie Projektu.
Koszty pośrednie:
Koszty pośrednie to wszystkie kwalifikowalne koszty, które nie mogą być precyzyjnie wskazane przez beneficjenta i/lub partnera projektu, jako bezpośrednio związane z projektem.
Jedyną dopuszczalną metodą identyfikacji kosztów pośrednich jest ryczałt w wysokości do 25% całkowitych bezpośrednich kosztów kwalifikowalnych z wyłączeniem bezpośrednich kosztów kwalifikowalnych przeznaczonych na podwykonawstwo i kosztów zasobów udostępnionych przez strony trzecie, których nie wykorzystuje się na terenie beneficjenta lub partnera projektu, zgodnie z art. 8.5.1 lit. b) Regulacji.
Szczegółowa metodyka wyliczania kosztów pośrednich została opracowana przez Operatora Programu i jest dostępna do pobrania poniżej.
Metodę obliczania kosztów pośrednich i ich maksymalną kwotę ustala się w Umowie w sprawie Projektu. Metodę obliczania kosztów pośrednich partnera projektu określa umowa partnerska między beneficjentem projektu a partnerem projektu.
Koszty niekwalifikowalne zostały wskazane w art. 8.7 Regulacji.
Wkład własny:
Co do zasady wkład własny jest wnoszony w postaci pieniężnej. Wyłącznie w przypadku projektów, w których beneficjentem jest organizacja pozarządowa, wkład rzeczowy w postaci wolontariatu może stanowić do 50% wkładu własnego wymaganego dla projektu w ramach Programu. W takim przypadku wartość wkładu rzeczowego jest wyliczana przez wnioskodawcę
z uwzględnieniem:
– ilości czasu przepracowanego dobrowolnie i nieodpłatnie na rzecz projektu, wyrażonego
w liczbie godzin oraz
– standardowej stawki godzinowej i dziennej za dany rodzaj wykonywanej pracy zgodnie ze stawkami zwyczajowo wypłaconymi za taką pracę.
W związku z dużym zróżnicowaniem rodzajów prac możliwych do wykonywania przez wolontariusza w projekcie, wielkość zaproponowanych przez wnioskodawcę stawek za poszczególne prace zostanie zweryfikowana przez eksperta na etapie oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie. Zaakceptowana wysokość ww. stawek zostanie zapisana w umowie w sprawie projektu.
Udokumentowanie kosztów:
Koszty poniesione w ramach projektu należy udokumentować przy pomocy otrzymanych faktur lub dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej. Szczegółowe obowiązki beneficjenta w tym zakresie określa Umowa w sprawie Projektu.
W przypadku projektów realizowanych w partnerstwie dopuszcza się możliwość przedstawienia przez partnera, którego główna siedziba mieści się na terenie Państwa – Darczyńcy, dowodów poniesienia kosztów w formie raportu niezależnego audytora lub kompetentnego i niezależnego funkcjonariusza publicznego, który będzie poświadczać, że deklarowane koszty zostały poniesione zgodnie z Regulacjami, obowiązującym prawem i krajowymi praktykami w zakresie rachunkowości.
Termin i sposób składania wniosków o dofinansowanie
Termin ogłoszenia naboru wniosków – 13.03.2020 r.
Termin rozpoczęcia przyjmowania wniosków od Wnioskodawców – 03.04.2020 r.
Termin zakończenia przyjmowania wniosków od Wnioskodawców – 15.06.2020 r. godz. 15:00.
Sposób złożenia wniosków:
Wniosek o dofinansowanie sporządza się wyłącznie przy użyciu Generatora Wniosków o Dofinansowanie (GWD). Szczegółowe zasady składania wniosku o dofinansowanie Projektów za pośrednictwem GWD określa Regulamin konkursu.
Wnioski o dofinansowanie wraz z załącznikami należy składać do NFOŚiGW w formie elektronicznej za pośrednictwem GWD dostępnego na stronie internetowej NFOŚiGW.
Formularz wniosku o dofinansowanie wraz pomocą kontekstową dostępny jest pod adresem: https://gwd.nfosigw.gov.pl
Dopuszcza się dwie możliwości podpisania wniosku elektronicznego:
a. przy użyciu elektronicznego podpisu kwalifikowanego, który wywołuje skutki prawne równoważne podpisowi własnoręcznemu;
b. przy użyciu profilu zaufanego w ramach elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP).
Data złożenia wniosku
Przygotowane wnioski należy składać w wersji elektronicznej przez GWD.
Datą złożenia wniosku jest data i godzina wpływu wniosku na skrzynkę podawczą NFOŚiGW znajdującą się na ePUAP potwierdzeniem czego jest otrzymanie przez Wnioskodawcę elektronicznego poświadczenia złożenia wniosku (e-mail zawierający datę i godzinę wpływu wniosku na skrzynkę podawczą NFOŚiGW).
Wnioski, które wpłyną po terminie zostaną pozostawione bez rozpatrzenia.
Operator Programu dopuszcza złożenie więcej niż jednego wniosku przez jednego Wnioskodawcę na różne zakresy rzeczowe. W przypadku złożenia dwóch wniosków na ten sam zakres rzeczowy ocenie będzie podlegać wniosek złożony wcześniej. Operator Programu nie dopuszcza możliwości autokorekty wniosku.
Ramy Prawne i Dokumenty Programowe
• Umowa w sprawie realizacji Programu „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu” w ramach MF EOG 2014-2021;
• Memorandum of Understanding w sprawie wdrażania Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021 zawarte pomiędzy Republiką Islandii, Księstwem Liechtensteinu, Królestwem Norwegii a Rzeczpospolitą Polską w dniu 20.12.2017 r.;
• Regulacje ws. wdrażania Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021;
• Wytyczne w zakresie udzielania zamówień w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021;
• Wytyczne „Komunikacja i identyfikacja wizualna Fundusze EOG i fundusze norweskie 2014–2021”
• Wytyczne dotyczące odwołań i inne wytyczne regulujące wykonywanie zadań związanych z wdrażaniem Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2014-2021, wydane przez Komitet Mechanizmów Finansowych (KMF) lub KPK opublikowane stronie internetowej Funduszy EOG.