Pages Menu
Categories Menu

Posted by on lip 31, 2022 in Adaptacja do zmian klimatu, Dachy zielone, GOZ, NBS, Wyróżnione, Zielone Torowiska | 0 comments

Rozchodniki rośliny odporne na duże nasłonecznienie i suszę

Rozchodniki rośliny odporne na duże nasłonecznienie i suszę

Rozchodniki to rośliny należące do rodziny Gruboszowatych (Crassulaceae). Gruboszowate są to najczęściej rośliny siedlisk suchych, a większość roślin z rodziny Gruboszowatych stanowią sukulenty – rośliny odporne na suszę o mięsistych, grubych liściach, łodygach, czy korzeniach. Mogą to więc być sukulenty liściowe, łodygowe i korzeniowe w zależności od tego, który organ roślinny wyróżnia się zwiększoną grubością. Ich łodygi i liście są grube właśnie po to, żeby słabo wytracały wodę. Posiadają wewnętrzną tkankę gromadzącą wodę. Dzięki temu dobrze znoszą duże nasłonecznienie i brak opadów.

Rodzaj Sedum to w większości sukulenty liściowe przeprowadzające specyficzny typ fotosyntezy– fotosyntezę typu CAM (nazwaną tak od angielskiej nazwy rodziny – Crassulacean Acid Metabolism, czyli metabolizm kwasowy gruboszowatych). W czasie dnia aparaty szparkowe tych roślin są zamknięte, żeby zapobiec utracie wilgotności. Fotosynteza typu CAM pozwala na ograniczenie strat wody w dzień poprzez zamknięcie aparatów szparkowych.

Jak wszystkie rośliny, także rozchodniki pobierają dwutlenek węgla z atmosfery i asymilują go. Robią to w większości w nocy, kiedy jest chłodniej i jest mniejsze parowanie, wtedy rośliny otwierają swoje aparaty szparkowe.

Rozchodniki doskonale się sprawdzają na dachach zielonych oraz na gruncie w warunkach upałów i braku opadów. Pozwalają na oszczędzanie kosztów nawadniania i koszenia. To doskonałe rośliny w sytuacji konieczności dostosowania miast do zmian klimatu.

Tak więc wszystkie gatunki rozchodnika wykazują tego typu fizjologiczne przystosowanie do suchych stanowisk. Wszystkie gatunki rozchodnika charakteryzują się fizjologicznym przystosowaniem do suchych stanowisk. Prowadzą fotosyntezę na własny sposób (fotosynteza CAM) – aparaty szparkowe w ciągu dnia (kiedy jest gorąco i zwiększone parowanie) pozostają zamknięte, dwutlenek węgla jest pobierany w nocy. Jest to proces pozwalający roślinom na oszczędne gospodarowanie wodą w trudnych warunkach klimatycznych. 

Stanowiska badawcze z rozchodnikami na dachu w Skandynawskim Instytucie Zielonych Dachów (ang. Scandinavian Green Roof Institute) w Szwecji, fot. Katarzyna Wolańska

Dodatkową zaletą rozchodników są walory estetyczne: pięknie kwitną, jesienią liście się przebarwiają, szybko zarastają i zadarniają powierzchnię. Przyciągają też pszczoły i inne zapylacze, tworząc bioróżnorodność na obszarach miejskich.

Taras zielony z zastosowaniem mat rozchodnikowych.

Od czerwca 2009 roku na stanowiskach badawczych znajdujących się na dachu Centrum Naukowo-Dydaktycznego zlokalizowanego w śródmieściu Wrocławia (przy placu Grunwaldzkim) realizowane są badania na dachach zielonych porośniętych m.in. rozchodnikami dotyczące funkcjonowania zielonych dachów w aspekcie hydrologicznym. Badania te prowadzone są przez dr inż. Ewę Bursztę-Adamiak prof. na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Efektem badań jest m.in. monografia Zielone dachy jako element zrównoważonych systemów odwadniających na terenach zurbanizowanychoraz szereg artykułów, m.in. publikacja „Zielone dachy jako rozwiązania poprawiające gospodarkę wodami opadowymi w miastach” autorstwa Ewy Burszty-Adamiak, Janusza Łomotowskiego, Pawła Wiercika.

Natomiast z wynikami badań zrealizowano w latach 2013–2015 w Krakowie na Wydziale Biotechnologii i Ogrodnictwa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, przy współudziale firmy „Piotr Wolański APK Dachy Zielone” można się zapoznać w artykule: „PRZYDATNOŚĆ PĘDÓW ROZCHODNIKÓW DO WCZESNOJESIENNEGO ZADARNIANIA EKSTENSYWNYCH DACHÓW ZIELONYCH”.

Tereny obsadzone rozchodnikami w miastach to przykład zielonej infrastruktury, NBS (ang. Nature Based Solutions) i zrównoważonych systemów drenażu.

Rozchodniki to rośliny odporne na suszę. Stosując rozchodniki w miastach spełniamy zalecenia „Programu przeciwdziałania niedoborowi wody (PPNW) na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030” dotyczące wprowadzenia do uprawy roślin o niższej wodochłonności.

W zależności od tego jak szybko chcemy uzyskać efekt pełnego zazielenienia powierzchni, to na zielonych torowiskachdachach zielonych i na gruncie można je instalować w postaci rozwijanych z rolki, prekultywowanych mat rozchodnikowych, sadzonek rozchodnika lub poprzez rozrzucenie ciętych pędów rozchodnika.

Sprzedaż i dostawa mat rozchodnikowych, sadzonek rozchodników, ciętych pędów rozchodnika z plantacji znajdującej się na terenie Polski. Informacje, oferta i doradztwo: piotr.wolanski@dachyzielone.net, tel. 607 616 691.

Źródła:

O tym w jaki sposób rośliny CAM wiążą dwutlenek węgla w nocy, dzięki czemu nie muszą otwierać aparatów szparkowych w dzień opowiada Alicja Puścian z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN.

„Intrygujące sukulenty”, autorzy artykułu: Emilia Brzezicka, Kamila Karwowska, Patrycja Guzanek, Małgorzata Kozieradzka-Kiszkurno, Uniwersytet Gdański, Wydział Biologii, Katedra Cytologii i Embriologii Roślin

https://biomist.pl/biologia/intrygujace-sukulenty/5615

Zobacz też:

Rozchodniki na zielone dachy

Jak zrobić we własnym zakresie lekki zielony dach

Już wkrótce: Praktyczny poradnik projektowania, realizacji i utrzymywania zielonych torowisk z mat rozchodnikowych

Zielone torowisko z mat rozchodnikowych zamiast betonowego torowiska z tłucznia – udana rewitalizacja w centrum Warszawy

Zielone torowiska z mat rozchodnikowych w Poznaniu

Maty rozchodnikowe na zielone dachy ekstensywne, wiaty przystankowe, zielone torowiska, zamiast trawników