Certyfikowanie budynków w Polsce – wywiad z Anną Jarzębowską z PLGBC

Katarzyna Wolańska: PLGBC jest organizacją pozarządową, której celem jest dążenie do radykalnej poprawy projektowania, budowania i użytkowania budynków w Polsce tak, aby zrównoważone budownictwo stało się normą.
W jakich systemach są obecnie certyfikowane zrównoważone budynki i jaki jest udział operatorów poszczególnych systemów certyfikacji?

Anna Jarzębowska: Certyfikujemy w Polsce co roku coraz więcej budynków a powierzchnia użytkowa poddawana ocenie dynamicznie zbliża się do 30 mln m². To świetna informacja, ponieważ celem certyfikacji wielokryterialnej jest m.in. wskazanie obszarów usprawnień w nieruchomości i wprowadzenie zmian, ukierunkowujących ją w stronę budownictwa bardziej zielonego i zrównoważonego. Od lat najbardziej popularne w Europie i również w Polsce, systemy certyfikacji nie zmieniają się. Zdecydowanie najwięcej, bo 81%, budynków certyfikujemy zgodnie ze standardem BREEAM. Kolejnym po liderze jest system LEED, zgodnie z którym ocenie podlegało w zeszłym roku 16% nieruchomości. Udział pozostałych systemów certyfikacji, czyli DGNB, HQE oraz WELL, oscyluje w granicach 1%.

KW: Na jakim etapie są certyfikowane budynki?

AJ: W zależności od systemu budynki certyfikować można na różnych etapach cyklu życia nieruchomości. Każdy z nich przyjmuje różne warianty dla różnych budynków i różnych etapów ich funkcjonowania.

I tak BREEAM „New Construction” umożliwia ocenę budynków nowoprojektowanych, na etapie projektu i budowy, dla modernizacji i aranżacji wnętrz wykorzystywany jest schemat BREEAM „Refurbishment & Fit-Out” a dla certyfikacji budynków już istniejących – BREEAM „In-Use”.

Analogicznie schemat certyfikacji w systemie LEED uwzględnia każdy typ inwestycji i kolejne jej etapy: budynki nowobudowane certyfikujemy zgodnie z „LEED for Building Design and Construction”, dla oceny wykończenia wnętrz skorzystamy z „LEED for Interior Design and Construction”, dla budynków istniejących – „LEED for Building Operations and Maintenance”.

W systemie WELL można certyfikować całe budynki lub wybrane przestrzenie najmu, zarówno już funkcjonujące jak i na etapie projektu: WELL New & Existing Buildings dotyczy budynków, które w przynajmniej 90% zarządzane i zajmowane są przez jednego właściciela (najemcę); WELL New & Existing Interiors odnosi się do wybranych przestrzeni najmu, a WELL Core&Shell skierowany jest dla budynków projektowanych, w których będą różni najemcy.

Co ciekawe – certyfikaty BREEAM i LEED na etapie projektu przyznawane są bezterminowo. Certyfikat WELL oraz BREEAM i LEED przyznawany dla istniejących już budynków wymagają recertyfikacji po upływie określonego okresu.

KW: Jaki jest udział nowo projektowanych budynków, a jaki istniejących?

AJ: Zgodnie z tegorocznym raportem PLGBC częściej inwestorzy poddają certyfikacji nowe budynki, na etapie ich projektowania i budowy. Jest to zrozumiałe, certyfikat jest bowiem narzędziem ułatwiającym pozyskane najemców dla nowego budynku. Etap projektu pozwala również na względnie łatwiejsze i mniej kosztowne wprowadzenie zmian. Udział nowych certyfikowanych budynków wynosi w Polsce obecnie 63%, Analogicznie, w 2021 roku certyfikacji poddano 502 istniejące budynki, co stanowiło 37% wszystkich certyfikacji.

KW: Jaki jest podział branżowy certyfikowanych budynków?

AJ: Wciąż jeszcze w Polsce najwięcej certyfikujemy budynków biurowych. To ten sektor nieruchomości, który był pionierem certyfikacji w Polsce. Jeśli spojrzymy na liczbę certyfikowanych nieruchomości, to biura stanowią 47,5%, nieruchomości magazynowe – 29,3%, handlowe – 12,6% a nieruchomości mieszkaniowe – 8,7%. Zdecydowanie najmniej certyfikuje się budynków hotelowych – 1,4% oraz nieruchomości użyteczności publicznej – certyfikacja w tym sektorze dopiero zaczęła się rozwijać. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż pod względem certyfikowanej powierzchni użytkowej budynków, magazyny „gonią” biura bardzo szybko, w tym roku ich udział wzrastał szybciej, dzięki czemu różnica wynosi już tylko 37,1% powierzchni biurowej vs. 36,4% powierzchni magazynowej.

KW: A jaki jest podział terytorialny certyfikowanych obiektów? Proszę wymienić 4 województwa, w których jest najwięcej certyfikowanych budynków.

AJ: Podział terytorialny certyfikowanych obiektów odzwierciedla w pewnym sensie strukturę rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce. Niezmiennie województwo mazowieckie utrzymuje się na pozycji zdecydowanego lidera, tam bowiem znajduje się 42% wszystkich certyfikowanych w Polsce nieruchomości. Kolejne trzy województwa w których znajdziemy budynki ocenione wg zielonych standardów to województwo małopolskie (9,6%), śląskie (9,2%) i dolnośląskie (9%).

KW: PLGBC opracowało i wprowadziło w roku 2021 polską wielokryterialną ocenę dla budynków mieszkalnych ZIELONY DOM. Certyfikat wyróżnia inwestycje o wysokiej jakości ekologicznej i efektywności energetycznej oraz związanej z tym redukcji kosztów użytkowania. Ile obiektów uzyskało ten certyfikat?

AJ: Certyfikat ZIELONY DOM to pierwsza polska wielokryterialna certyfikacja dla budownictwa mieszkaniowego, opracowana przez Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC we współpracy z uznanymi ekspertami krajowymi i zagranicznymi.

Certyfikat wyznacza standard budynków energooszczędnych i przyjaznych środowisku. Powstał z potrzeby udostępnienia uniwersalnego narzędzia dla deweloperów i inwestorów do podkreślenia jakości projektów mieszkaniowych oraz świadomego wpisania się w zrównoważone budownictwo w Polsce.

Obecnie zarejestrowanych do procesy certyfikacji w systemie ZIELONY DOM jest 69 budynków (jednorodzinnych i wielorodzinnych), w których znajduje się 370 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni mieszkalnej 27 695 m2.

Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC przyznało pierwszy precertyfikat ZIELONY DOM dla jednorodzinnej inwestycji mieszkaniowej Aleja Drzew w Łodzi. Ocenie projektowej poddano 22 budynki w zabudowie bliźniaczej, czyli 44 lokale mieszkaniowe tworzące inwestycję.

Anna Jarzębowska, ESG Programme Manager w CBRE:

Od ponad 7 lat zajmuje się społeczną odpowiedzialnością biznesu i realizacją projektów z obszaru zrównoważonego rozwoju – w branży retail i real estate. Zanim dołączyła do CBRE pracowała w Żabka Polska, gdzie odpowiadała m.in. za opracowanie strategii CSR, współtworzenie strategii ESG i opracowanie Strategii Zaangażowania Społecznego.

Nadzorowała przygotowanie Raportów Zrównoważonego Rozwoju. W CBRE współpracuje zarówno z inwestorami jak i najemcami, doradzając klientom w zakresie ESG – opracowując strategie, raporty i rekomendacje. Ma ogromne doświadczenie w realizacji projektów strategicznych, które realizowała m.in. w agencji PR Public Profits i w CH Stary Browar. Ukończyła podyplomowe studia „CSR w strategii przedsiębiorstwa” na Akademii L. Koźmińskiego, a także studium „Sustainable Real Estate” na Uniwersytecie Cambridge.

Informacja o Polskim Stowarzyszeniu Budownictwa Ekologicznego PLGBC:

Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC (Polish Green Building Council) jest organizacją pozarządową, która od 2008 roku realizuje działania dla transformacji budynków, miast i ich otoczenia w takim kierunku, aby sposób ich planowania, projektowania, wznoszenia, użytkowania, modernizowania, rozbierania i przetwarzania był jak najbardziej zrównoważony.

Organizacja wspiera tworzenie zrównoważonych budynków dla wszystkich poprzez:

• powstrzymanie zmian klimatu oraz adaptację do nowych warunków,
• stosowanie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym,
• podnoszenie poziomu dobrostanu, jakości życia i zdrowia społeczeństwa,
• zwiększanie bioróżnorodności.

PLGBC stanowi część globalnej społeczności ponad 70 organizacji green building councils skupionych w ramach World Green Building Council. https://plgbc.org.pl

Wywiad przeprowadziła Katarzyna Wolańska, redaktor prowadząca portal ZielonaInfrastruktura.pl